Badanie jest pomocne w rozpoznawaniu i ocenie ciężkości zastoinowej niewydolności serca.

Badanie wykonuje się kiedy występują objawy sugerujące niewydolność serca, np. przy duszności i szybkim męczeniu się oraz u osób leczonych z powodu niewydolności serca.

Próbka krwi jest pobierana z żyły łokciowej.

Nie ma takiej potrzeby.

Oznacza się stężenie BNP lub NT-proBNP we krwi w celu oceny niewydolności serca. BNP był uprzednio zwany mózgowym peptydem natriuretycznym z uwagi na to, że występuje w tkance mózgowej (oraz aby odróżnić go od podobnego białka wytwarzanego w przedsionkach lub górnych komorach serca, zwanego ANP). BNP powstaje głównie w lewej komorze serca (główna „przepompownia” serca). Jest on związany z objętością i ciśnieniem krwi oraz z pracą, którą musi wykonać serce podczas pompowania krwi do organizmu.

Kiedy serce jest nadmiernie obciążone, syntetyzuje prekursor hormonu, proBNP, który jest następnie przekształcany do aktywnego hormonu, BNP i nieaktywnego fragmentu, NT-proBNP. Jeżeli lewa komora serca jest rozciągnięta, stężenie wytwarzanego BNP i NT-proBNP może znacznie wzrosnąć. Wskazuje to na cięższa pracę serca i trudności z zaspokojeniem potrzeb organizmu. Sytuacja taka może wystąpić w przypadku niewydolności serca oraz w innych chorobach mających wpływ na pracę serca i układu krążenia. Niewydolność serca jest dość mylącym określeniem. Nie oznacza to, że serce przestało pracować, lecz że nie pompuje ono krwi z wystarczającą skutecznością. Stężenie BNP lub NT-proBNP odzwierciedla ten stan.

Oznaczenia BNP lub NT-proBNP mogą pomóc w rozpoznaniu niewydolności serca i w ocenie jej ciężkości oraz wykluczeniu innych chorób np.: chorób płuc. Obecnie niewydolność serca rozpoznaje się na podstawie takich objawów, jak obrzęki nóg, duszność i łatwe męczenie się oraz w oparciu o badania obrazowe: zdjęcia rentgenowskie klatki piersiowej i badania ultrasonograficzne zwane echokardiografią. Badanie to wykonuje się razem z oznaczaniem biomarkerów sercowych aby wykryć uszkodzenie serca i/lub wraz z badaniami czynnościowymi płuc w celu rozpoznania przyczyn skróconego oddechu.
Mimo to niewydolność serca jest często mylona z innymi schorzeniami. Badanie BNP lub NT-proBNP może pomóc odróżnić niewydolność serca od innych chorób, np. chorób płuc. Odpowiednie rozpoznanie jest istotne, ponieważ leczenie niewydolności jest inne niż leczenie chorób płuc i należy je rozpocząć tak szybko jak to możliwe.
Badanie BNP lub NT-proBNP jest też używane do oceny ryzyka u pacjentów zgłaszających się z bólem wieńcowym. Wykazano także, że wysokie stężenie BNP jest związane z wyższym ryzykiem zgonu lub zawału serca u osób z ostrym zespołem wieńcowym.

Badanie BNP lub NT-proBNP może być zlecone w następujących okolicznościach:

• przez lekarza w przychodni, w przypadku objawów sugerujących niewydolność serca
• w oddziale ratunkowym, kiedy lekarz potrzebuje szybko informacji, czy pacjent znajdujący się w ciężkim stanie choruje na niewydolność serca
• u pacjenta leczonego z powodu niewydolności serca w celu oceny skuteczności leczenia.

UWAGA: Dla tego oznaczenia nie ustalono standardowych zakresów referencyjnych. Ze względu na to, że wartości referencyjne zalezą od wielu czynników takich jak: wiek, płeć, masa ciała, badana populacja, metoda oznaczenia, wyniki przedstawione jako wartości liczbowe mają różne znaczenie w różnych laboratoriach. Wynik powinien zawierać zakres referencyjny dla konkretnego oznaczenia. Lab Tests Online zaleca, aby pacjent przedyskutował wyniki testu z lekarzem. Dodatkowe informacje na temat zakresów referencyjnych są dostępne w rozdziale Zakresy referencyjne i ich znaczenie.

Wysokie (poza zakresem referencyjnym) wyniki badań wskazują na obecność niewydolności serca, przy czym poziom BNP lub NT-proBNP jest związany z ciężkością choroby. Wyższe wartości mogą być związane z gorszym rokowaniem. Wartości prawidłowe wskazują na inne, niż z powodu niewydolności serca, pochodzenie objawów.

Stężenie BNP lub NT-proBNP spada u większości pacjentów leczonych z powodu niewydolności serca przy użyciu np. inhibitorów konwertazy angiotensyny, beta-blokerów lub diuretyków. Stężenia BNP i NT-proBNP rosną wraz z wiekiem pacjenta. Stężenia NT- proBNP i BNP są podwyższone u pacjentów z niewydolnością nerek.
Mimo, że stężenie zarówno BNP, jak i NT-proBNP rośnie w dysfunkcji i niewydolności lewej komory, wyników obu badań nie można bezpośrednio porównywać. Wprawdzie BNP służy przede wszystkim rozpoznaniu niewydolności serca, jednak podwyższone stężenie u osób z ostrym zespołem wieńcowym wskazuje na podwyższone ryzyko powtórnego epizodu. Dlatego też oznaczenie BNP wykorzystuje się w ocenie ryzyka wystąpienia epizodu sercowego u osoby z ostrym zespołem wieńcowym.

1. Jak często występuje niewydolność serca?

Około 5,7 miliona Amerykanów choruje na niewydolność serca, rocznie z tego powodu umiera 300.000 osób..

2. Jak leczy się niewydolność serca ?

Informacje na ten temat dostępne są poniżej, w zakładce Źródła.

‍

UWAGA: Wymienione poniżej adresy stron internetowych, są źródłami uzupełniającymi. W celu obejrzenia kompletnej listy źródeł wykorzystanych w tworzeniu tej strony, kliknij tu.

Polecane linki:

Polskie Towarzystwo Kardiologiczne

Linki do stron obcojęzycznych:

Heart Rhythm Society: Heart Failure
‍National Heart, Lung and Blood Institute: Heart Failure
‍American Heart Association: What is Heart Failure?
‍MedlinePlus Medical Encyclopedia: Heart failure - overview

‍

‍