Amerykańska organizacja zajmująca się promocją działań prewencyjnych w ochronie zdrowia (U.S. Preventive Services Task Force - USPSTF) wkrótce wyda rekomendacje, w których obniży wiek rozpoczęcia badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego (raka okrężnicy i odbytnicy) uosób z grupy umiarkowanego ryzyka, z uprzednio zalecanych 50 do 45 lat.
Projekt rekomendacji opracowanej w październiku 2020 r. jest aktualizacją zaleceń z 2016 r. W wytycznych zaproponowano obniżenie wieku rozpoczęcia badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego z 50 do 45 lat u osób z grupy umiarkowanego ryzyka, zdefiniowanego jako:
Wprawdzie ryzyko wystąpienia raka jelita grubego u osób poniżej 50. roku życia jest znacznie niższe niż u osób starszych, jednak USPSTF zwraca uwagę na wyniki niedawno przeprowadzonych badań, według których wzrasta liczba zachorowań uosób młodych.
Najnowsze rekomendacje USPSTF są zgodne z wytycznymi amerykańskiego Towarzystwa Onkologicznego z 2018r.,które również zalecają rozpoczęcie badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego u osób z grupy umiarkowanego ryzyka w wieku 45 lat. (Patrz: American Cancer Society Lowers Starting Age for Colon Cancer Screeningto 45.)
Rak jelita grubego jest trzecią w kolejności przyczyną zgonów spowodowanych chorobami nowotworowymi u kobiet i u mężczyzn. Szacuje się, że liczba zgonów z powodu raka jelita grubego w 2020r. w USA wyniesie około 53 200. Według informacji zawartych w rekomendacjach ten typ nowotworu najczęściej rozpoznaje się u osób w wieku 65- 74 lat, a około 10,5% nowych przypadków występuje u osób poniżej 50. roku życia. Najnowsze badania wskazują, że zapadalność na raka jelita grubego u osób w wieku 45 – 50 lat jest podobna do zapadalności u osób powyżej 50. roku życia przed wprowadzeniem rutynowych badań przesiewowych. Wtedy znacznie wyższy był odsetek przypadków raka jelita grubego u osób starszych, który obecnie znacznie się obniżył, przede wszystkim ze względu na regularnie wykonywaną kolonoskopię.
Jednocześnie, pomimo licznych dowodów na skuteczność badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego, u około 25% osób w wieku 50-75 lat nigdy nie zostały one wykonane. USPSTF nadal zaleca badanie tej grupy wiekowej, a lekarzom i osobom w wieku 76 – 85 lat sugeruje podejmowanie indywidualnych decyzji, biorąc pod uwagę wyniki poprzednich badań przesiewowych i ogólny stan zdrowia.
W projekcie rekomendacji podkreślono istotne znaczenie wykonywania badań przesiewowych u osób rasy czarnej, u których rak jelita grubego i zgony z nim związane występują częściej niż w innych populacjach. Na przykład w latach 2013-2017 zapadalność u osób rasy czarnej była o 15,3% wyższa niż u osób rasy białej. Niedawno w wieku 43 lat z powodu raka jelita grubego zmarł czarnoskóry aktor Chadwick Boseman grający główną role w filmie “Czarna pantera”, co uświadomiło opinii publicznej ryzyko występowania tego nowotworu u młodszych dorosłych z tej grupy etnicznej.
W projekcie wytycznych USPSTF podkreśla fakt większej zapadalności i umieralności wśród osób rasy czarnej i apeluje do lekarzy, aby zapewnili pacjentom z tej grupy etnicznej zalecane badania przesiewowe, kontrolne i leczenie raka jelita grubego.
USPSTF informuje również o istnieniu licznych strategii badań przesiewowych, które może rozważyć osoba zainteresowana. Są to między innymi badania kału (np. badanie kału metodą immunochemiczną (FIT) na obecność krwi utajonej w kale w oparciu o gwajak, badanie obecności DNA w kale) oraz badania obrazowe pozwalające na obejrzenie wnętrza jelita grubego i odbytu (np. kolonoskopia, kolonoskopia wirtualna i rektosigmoidoskopia). Więcej informacji na temat testów i zalecanej częstotliwości ich wykonywania znajduje się w artykule “Rak jelita grubego”.
"Apelujemy do lekarzy pierwszego kontaktu, aby omawiali z pacjentami zalety i wady dostępnych badań, co pomoże zadecydować o najwłaściwszym sposobie postępowania w indywidualnym przypadku” dr Martha Kubik, członek USPSTF.
Materiały powiązane:
Testy: Krew utajona w kale
Choroby: Rak jelita grubego
Na stronach obcojęzycznych:
NCI: Why Is Colorectal Cancer Rising Rapidly among Young Adults?