GGTP - gamma-glutamylotranspeptydaza
Inna nazwa: gamma-glutamylotransferaza, GGT
GGTP jest enzymem obecnym w wielu narządach jak nerki, wątroba, śledziona i trzustka; jednak głównym źródłem GGTP we krwi jest wątroba.
Oznaczenie aktywności GGTP we krwi jest pomocne w wykrywaniu chorób wątroby i dróg żółciowych, najczęściej w połączeniu z innymi badaniami wchodzącymi w skład tzw. panelu wątrobowego (ALT, AST, fosfataza alkaliczna ALP).
GGTP we krwi jest bardzo czuła na wszelkie zaburzenia czynności wątroby. Jest zazwyczaj pierwszym enzymem, którego aktywność we krwi wzrasta w przypadku, gdy nowotwór lub kamienie żółciowe blokują przewody transportujące żółć z wątroby do jelit. Dzięki temu oznaczenie GGTP jest najbardziej czułym markerem nieprawidłowości w obrębie przewodów żółciowych. Jednak nie jest ono wystarczająco swoiste i nie jest przydatne w różnicowaniu przyczyn uszkodzenia wątroby, ponieważ aktywność tego enzymu może wzrastać w wielu chorobach wątroby, takich jak nowotwór czy wirusowe zapalenie wątroby oraz w innych chorobach niezwiązanych z wątrobą, takich np. ostry zespół wieńcowy czy zastoinowa niewydolność serca. Aktywność GGTP wzrasta również w wyniku spożywania nawet niewielkich ilości alkoholu. Podwyższona aktywność występuje stale u osób przewlekle nadużywających alkoholu. Oznaczenie GGTP można zatem wykorzystać przy podejrzeniu ostrego lub przewlekłego nadużywania alkoholu.
Przyczyną wzrostu aktywności GGTP może być również stosowanie różnych leków (w tym dostępnych bez recepty), m.in. leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych (tzw. niesteroidowych leków przeciwzapalnych, NLPZ), leków obniżających poziom lipidów, antybiotyków, leków przeciwgrzybiczych, blokerów receptora histaminowego (używanych do hamowania wydzielania kwasu żołądkowego), leków przeciwpadaczkowych, przeciwdepresyjnych oraz hormonalnych.
Krew do oznaczenia aktywności GGTP jest pobierana z żyły, a do badania nie trzeba się szczególnie przygotowywać.