Artykuły zamieszczone w dziale Laboratorium dostarczą Ci ogólnych informacji na temat obróbki pobranej krwi, wymazu z gardła oraz krwiodawstwa i krwiolecznictwa.
Badanie
W jakich przypadkach badanie jest wykonywane?
W jakich przypadkach badanie jest zlecane?
Co oznacza wynik?
Uwaga
Dla wielu oznaczeń nie ustalono standardowych zakresów referencyjnych. Ze względu na to, że wartości te zależą od wielu czynników takich jak: wiek, płeć, badana populacja, metoda oznaczenia, wyniki przedstawione jako wartości liczbowe mają różne znaczenie w różnych laboratoriach. Wynik powinien zawierać zakres referencyjny dla konkretnego oznaczenia. Lab Tests Online zaleca, aby pacjent przedyskutował wyniki testu z lekarzem. Dodatkowe informacje na temat zakresów referencyjnych są dostępne w artykule:
Do zakażenia układu moczowego (ZUM) dochodzi, kiedy bakterie lub inne drobnoustroje, zazwyczaj flora kałowa, dostają się do dróg moczowych, powodując stan zapalny. Narządami układu moczowego są nerki, moczowody, pęcherz i cewka moczowa, a jego zadaniem jest gromadzenie i wydalanie moczu z organizmu.
ZUM mogą obejmować na różne odcinki dróg moczowych. Większość infekcji występuje w obrębie pęcherza (zapalenie pęcherza moczowego), ale mogą one również obejmować nerki (odmiedniczkowe zapalenie nerek), cewkę moczową (zapalenie cewki moczowej) lub prostatę (zapalenie gruczołu krokowego). ZUM są powszechnym stanem klinicznym, występującym częściej u kobiet. Liczba wizyt lekarskich z tego powodu przekracza 8,1 miliona rocznie.
Rola badań w zakażeniach układu moczowego.
Badania laboratoryjne wykonuje się, jeżeli na podstawie objawów i badania fizykalnego zachodzi podejrzenie ZUM. Pozwalają one potwierdzić lub wykluczyć infekcję oraz określić jakie bakterie lub inne drobnoustroje są jej przyczyną, co pomaga w podjęciu decyzji o najlepszym sposobie leczenia.
Typy badań.
ZUM można rozpoznać wykonując analizę próbki moczu pacjenta. Dwa podstawowe testy to badanie ogólne oraz posiew moczu z badaniem wrażliwości na leki przeciwko drobnoustrojom:
•Badanie ogólne moczu: zespół testów fizycznych, chemicznych i mikroskopowych wykonywanych w próbce moczu w celu stwierdzenia infekcji, na podstawie dowodów takich jak obecność bakterii i krwinek białych.
•Posiew moczu: test pozwalający wykryć i zidentyfikować określone bakterie i drożdże obecne w moczu, które mogą być przyczyną ZUM. Posiew pomaga również dobrać antybiotykoterapię najodpowiedniejszą dla indywidualnego przypadku.
•Badania lekowrażliwości: testy mierzące wrażliwość drobnoustrojów na leki przeciwbakteryjne lub przeciwgrzybicze. Pomagają w doborze najodpowiedniejszego sposobu leczenia.
ZUM uznaje się za „powikłane” u dzieci, kobiet ciężarnych lub jeżeli objawy wskazują na możliwość rozprzestrzenienia się infekcji poza pęcherz. Powikłania występują również u pacjentów z zablokowanym przepływem moczu, chorobami zwiększającymi ryzyko infekcji lub antybiotykoodporności, jak również u pacjentów po niedawno przebytej operacji dróg moczowych.
W celu wykluczenia innych nieprawidłowości w obrębie układu moczowego u pacjentów z powikłanym ZUM można wykonać dodatkowe badania obrazowe oraz badania krwi:
Wprawdzie u większości pacjentów badania obrazowe nie są konieczne, jednak mogą być one niezbędne u dzieci, osób ciężko chorych oraz pacjentów, u których objawy utrzymują się po zakończeniu leczenia, jak również w przypadkach podejrzenia niedrożności dróg moczowych, zwłaszcza u mężczyzn.
Wykonywanie badań w kierunku ZUM.
Badania w kierunku ZUM wykonuje się zazwyczaj w przychodni, laboratorium lub szpitalu. Do większości testów wykorzystuje się próbkę moczu ze środkowego strumienia lub pobranego za pomocą cewnika. O wyborze odpowiedniej metody decyduje lekarz.
•Mocz ze środkowego strumienia pobiera sam pacjent, zachowując odpowiednie środki ostrożności zapobiegające kontaminacji próbki drobnoustrojami z zewnątrz. Przed pobraniem próbki pacjent jest informowany o odpowiednim sposobie postępowania.
•Cewnikowanie polega na wsunięciu cienkiej gumowej rurki przez cewkę moczową do pęcherza. Podczas wykonania tej procedury mocz do badania pobiera się do jałowego pojemnika.
Badanie w warunkach domowych.
Zestawy do przeprowadzenia badania w warunkach domowych umożliwiają wykrycie substancji i komórek, których obecność w moczu jest charakterystyczna dla ZUM, czyli azotynów i krwinek białych.
Oznaczenie wykonuje się trzymając pasek testowy przez kilka sekund w strumieniu moczu, a następnie porównując kolor uzyskany na pasku z kolorem wskazującym na wynik dodatni lub ujemny.
Testy do wykonania w warunkach domowych pozwalają wykryć tylko najczęściej występujące zakażenia układu moczowego, więc wynik ujemny nie zawsze wyklucza obecność infekcji. Takie badanie nie zastępuje wizyty u lekarza ani testów zleconych przez specjalistę i wykonywanych w laboratorium.
