Artykuły zamieszczone w dziale Laboratorium dostarczą Ci ogólnych informacji na temat obróbki pobranej krwi, wymazu z gardła oraz krwiodawstwa i krwiolecznictwa.
Badanie
W jakich przypadkach badanie jest wykonywane?
W jakich przypadkach badanie jest zlecane?
Co oznacza wynik?
Uwaga
Dla wielu oznaczeń nie ustalono standardowych zakresów referencyjnych. Ze względu na to, że wartości te zależą od wielu czynników takich jak: wiek, płeć, badana populacja, metoda oznaczenia, wyniki przedstawione jako wartości liczbowe mają różne znaczenie w różnych laboratoriach. Wynik powinien zawierać zakres referencyjny dla konkretnego oznaczenia. Lab Tests Online zaleca, aby pacjent przedyskutował wyniki testu z lekarzem. Dodatkowe informacje na temat zakresów referencyjnych są dostępne w artykule:
Menopauza to okres w życiu kobiety, gdy od co najmniej dwunastu miesięcy nie wystąpiła u niej miesiączka i nie może ona zajść już w ciążę. Zazwyczaj proces ten przebiega stopniowo i rozpoczyna się od fazy zwanej perimenopauzą, która występuje w wieku 45 – 55 lat. W wyniku przebytych chorób lub procedur medycznych mających wpływ na produkcję istotnych hormonów lub odpowiedź organizmu na nie, menopauza może również wystąpić wcześniej.
Przed menopauzą hormony kobiety powodują uwalnianie komórki jajowej z jajnika i regulują cykl miesiączkowy lub wspierają początek ciąży. W okresie perimenopauzy organizm kobiety zaczyna doświadczać wahań hormonalnych, które mogą być przyczyną nieregularnych miesiączek oraz innych objawów, takich jak uderzenia gorąca, zaburzenia snu oraz zmiany w obrębie pochwy.
Rola badań w kierunku menopauzy.
Wykonuje się je w celu określenia czy objawy u pacjentki świadczą o menopauzie, czy też są związane z innym stanem klinicznym. Objawy związane z menopauzą to między innymi:
• Nieregularne miesiączki
• Uderzenia gorąca
• Bezsenność
• Suchość, podrażnienie lub upławy z pochwy
• Wahania nastroju
• Problemy z koncentracją
Podczas badania lekarz może zapytać o wiek, objawy i historię rodzinną pacjentki. U 75% kobiet objawy perimenopauzy rozpoczynają się w określonym przedziale wiekowym, więc lekarz może rozpoznać menopauzę bez wykonywania badań laboratoryjnych. Diagnozę potwierdza się po upłynięciu 12 miesięcy od ostatniej miesiączki.
Badania często zleca się, jeżeli podłoże występujących objawów nie jest jasne. Na przykład u kobiet po histerektomii (usunięciu macicy), kobiet u których objawy menopauzy rozpoczynają się kilkanaście lat przed 50. rokiem życia lub jeżeli występujące nieprawidłowości mogą świadczyć o menopauzie.
Typy badań w kierunku menopauzy.
Wraz z wiekiem, jajniki stają się mniej wrażliwe na hormon folikulotropowy (FSH) i hormon luteinizujący (LH), czyli dwa hormony regulujące owulację i cykle miesiączkowe. W wyniku tego jajniki przestają produkować estrogen i progesteron, powodując obniżenie poziomu estrogenów i wzrost poziomu FSH.
W uzasadnionych przypadkach można zlecić oznaczenie poziomu FSH we krwi. Badanie to może być pomocne w stwierdzeniu, czy kobieta znajduje się w okresie perimenopauzy, czy też przeszła już menopauzę.
Poziom FSH ulega naturalnym zmianom podczas cyklu miesiączkowego, co stymuluje owulację. Z tej przyczyny wyniki oznaczeń FSH należy interpretować z zachowaniem ostrożności, ponieważ mogą być niemiarodajne. O menopauzie nie świadczy wynik jednego oznaczenia, lecz nieprzerwanie podwyższony poziom FSH w czasie.
W procesie diagnostycznym można wykonać również inne testy, takie jak:
Przyczyną nieregularnych cykli miesiączkowych lub ich zatrzymania mogą być też inne stany kliniczne. W niektórych przypadkach wykonuje się testy pozwalające określić, czy przyczyną zaburzeń jest menopauza:
Wykonanie badań w kierunku menopauzy.
Badania zazwyczaj wykonuje się w przychodni, laboratorium lub szpitalu. Większość z nich wymaga pobrania krwi z żyły łokciowej.
W przypadku objawów perimenopauzy należy zgłosić się do lekarza w celu sprawdzenia, czy niezbędne jest wykonanie testów w kierunku menopauzy.
Badanie w warunkach domowych.
Na rynku dostępne są zestawy umożliwiające oznaczenie hormonów związanych z menopauzą w warunkach domowych, takie jak:
• Oznaczenie FSH w warunkach domowych: umożliwia wykrycie podwyższonego poziomu FSH w próbce moczu. Może być mniej dokładny niż testy laboratoryjne.
• Oznaczenie estrogenu w warunkach domowych: służy do pomiaru poziomu trzech typów estrogenów – estronu, estradiolu i estriolu, w próbce śliny. Wynik oznaczenia poziomu estradiolu może być pomocny w ocenie statusu menopauzy, lecz należy go interpretować w porozumieniu z lekarzem.
• Oznaczenie hormonu luteinizującego w warunkach domowych: służy do pomiaru poziomu hormonu luteinizującego w próbce moczu. Może służyć do stwierdzenia owulacji, lecz nie jest standardowo stosowany w rozpoznaniu menopauzy.
